lunes, 17 de diciembre de 2012

O Apalpador, normalizando a tradición

O Apalpador
O Apalpador (ou Pandigueiro) é unha figura lendaria do natal galego cuxa tradición pervive aínda nas zonas de Sarria, Courel, o Cebreiro ou Terra de Trives. No ano 2006, o Portal Galego da Língua publicaba un traballo de José André Lôpez Gonçâlez no que se iniciaba a recuperación deste máxico e xigante carboeiro.

Para unificar a imaxe social do Apalpador entre as crianzas, os membros do centro social A Gentalha do Pichel encargaron un deseño ao ilustrador ferrolán Leandro Lamas que adoita ser tomado como referencia para as diversas representacións en que aparece esta figura. 

Desenho de Leandro Lamas
Segundo conta a tradición, o Apalpador -un xigante carboeiro- baixa das montañas na noite do 31 de decembro para visitar ás crianzas e tocarlles a barriga para comprobar se comeron abondo durante o ano. Como presente, o Apalpador deixa unha presada de castañas ou algún regalo desexándolles que teñan un ano novo cheo de felicidade e fartura.

Cantigas do Apalpador

Vaite logo meu ninín / miña neniña,
marcha agora pra a camiña,
que vai vir o Apalpador
a apalparche a barriguiña.
Mañá é día de cachela
que haberá gran nevadara 
e vai vir o Apalpador
cunha mega de castañas. 



---  

Hoxe é día do Nadal,
 día do Noso Señor 
ide logo para a camiña 
que vai vir o Apalpador.
 Hoxe é día do Nadal,
 vai neniño para a camiña 
que vai vir o Apalpador 
a apalparche a barriguiña.

 Hoxe é día do Nadal,
 que haberá gran nevarada, 
e há vir o Apalpador 
cunha mega de castañas.

 Por aquela cemba,
 xa ven relumbrando, 
o señor Apalpador 
para darvos o aguinaldo. 



O Apalpador, o Santa Claus galego:



Ligazóns de interese:

Testemuña de Jaime Parada de Outonim sobre o Apalpador
Ver reportaxe da TVG con diferentes testemuñas

No hay comentarios:

Publicar un comentario